Piękne,
użyteczne, zbędne...
Obiekty
kolejowe w Polsce
pod red.
Michała Kapiasa i Dawida Kellera
Muzeum
w Rybniku, Rybnik 2016, 528 stron, okładka miękka
Nieodłącznym elementem
funkcjonowania kolei były obiekty – dworce, nastawnie,
parowozownie, lokomotywownie, magazyny itp. Ta cała szeroka gama
budynków powstawała w tym samych uwarunkowaniach co same linie –
co więcej znakiem czasu stawały się pomysły na ich wygląd,
tendencje do wykorzystywania wątków narodowych czy też ich
koncepcje funkcjonalne. Tematyka ta była bohaterem wystawy w Muzeum
w Rybniku jesienią 2016 r., a książka jest jej znaczącym
poszerzeniem. Na 532 stronach zamieszczono ponad 350 ilustracji, a
autorzy podjęli się próby przedstawienia historii dworców i
innych obiektów kolejowych (także tych niewielkich jak domki
dróżnicze), planów inwestycyjnych, postrzegania kolei, tendencji w
projektowaniu tych miejsc, nietypowych i pionierskich budynków (jak
biurowiec DOKP w Katowicach) czy współczesnej, niejednoznacznej ich
sytuacji. W polskiej historiografii ciągle brakuje monografii
architektury kolejowej. Książka ta z pewnością będzie cennym
wkładem w badaniach tego zagadnienia.
Opis wydawcy
Spis treści:
Paulina
DOBROSZ-DREWNOWSKA, Arkadiusz DREWNOWSKI: Przemiany
architektoniczne dworca kolejowego Szczecin Główny
Andrzej
MIELCAREK: Projekty budowy kolei Szczecin – Świnoujście przez
Zalew Szczeciński
Zbigniew
BERESZYŃSKI: Architektura kolejowa w historii, krajobrazie i
układzie przestrzennym Opola. Budownictwo kolejowe i rozwój miasta
w XIX i XX w. Materialne pomniki przeszłości
Patrycja
ZIOMEK: Rola kolei w przestrzeni uzdrowisk sudeckich
Tomasz
PRZERWA: „Prawie jak w Tatrach” czyli o postrzeganiu
srebrnogórskiego odcinka zębatego
Bartosz
KRUK: Wczoraj i dziś granicznych stacji kolejowych w Polsce na
wybranych przykładach
Tomasz
MACHOWSKI: Galicyjskie posterunki dróżnicze – historia, stan
zachowania i możliwości adaptacyjne na przykładzie linii kolejowej
Rzeszów – Jasło
Waldemar
KOMOROWSKI: Najstarsze widoki kolei żelaznej w Krakowie
Marcin
MEDYŃSKI: Obiekty kolejowe Skarżyska-Kamiennej na pocztówkach i
fotografiach sprzed 1945 r. (przyczynek do ikonografii jako nauki
pomocniczej historii najnowszej)
Michał
PSZCZÓŁKOWSKI: Projekty typowe w architekturze dworców kolejowych
lat międzywojennych
Anna
TEJSZERSKA: Styl narodowy w architekturze dworców dwudziestolecia
międzywojennego
Dominik
LULEWICZ: Architektura i budownictwo kolejowe jako element
„germanizacji” przestrzeni miejskiej Krakowa czasów okupacji
niemieckiej
Beata
Zofia MŁYNARSKA: Dworzec Główny w Warszawie (1945–1975)
Alicja
GZOWSKA: Karol Fojcik – nieznany projektant architektury kolejowej
Anna
SYSKA: Budynek przemyślany w każdym calu. Biurowiec DOKP w
Katowicach
Andrzej
SYNOWIEC: Blaski i cienie kolejowych obiektów gastronomicznych na
przykładzie Krakowskich Restauracji Dworcowych „Wars”
Daniel
ZAŁUSKI: Renesans polskich dworców
Maciej
CZEKAJ-SŁOWIKOWSKI: Remonty dworców kolejowych w Polsce w XXI w. na
przykładzie dworców: Wrocław Główny, Tarnów i Warszawa
Centralna. Konserwacja, adaptacja czy modernizacja
Ariel
CIECHAŃSKI: Utracone szanse – bardzo trudna droga do polskiego
sektora dziedzictwa kulturowego transportu kolejowego w turystyce
Filip
BEBENOW: Disneyizacja
turystyki
kolejowej w Polsce
Ewa
Maria KIDO: Aesthetics and design of local railway stations in Japan